Barter
Rozliczanie podatkowe barteru

Transakcje barterowe a podatki. Czy barter jest opodatkowany?

Co prawda barter jest transakcją bezgotówkową, forma zapłaty nie ma jednak wpływu na to, czy transakcja jest opodatkowana. Transakcja barterowa powinna zostać zaksięgowana i rozliczona tak jak każda inna – również pod kątem rozliczenia podatku dochodowego oraz VAT.

Barter a podatki

Barter to transakcja (a ściślej 2 jednoczesne transakcje) o charakterze bezgotówkowym, w wyniku której dochodzi do wymiany dóbr o takiej samej wartości. W transakcji barterowej dąży się do uniknięcia dodatkowych rozliczeń pieniężnych pomiędzy kontrahentami, co upraszcza też rozliczenia podatkowe. Nie oznacza to jednak, że wymiana barterowa nie musi zostać zaksięgowana i rozliczona – pod tym względem powinna być traktowana tak jak każda inna transakcja.

Wymiana barterowa pozwala na dużą elastyczność, jednak warto pamiętać o tym, aby nie zawyżać (ani nie zaniżać) wartości usług lub towarów, które stanowią przedmiot transakcji. Jeśli wartości wskazane w umowie barterowej czy na fakturach będą znacząco odbiegać od wartości rynkowej, może wzbudzić to zainteresowanie organu podatkowego.

Transakcja barterowa a podatek dochodowy

W przypadku transakcji barterowej podatek dochodowy naliczany jest na podstawie wartości wymienianych usług bądź towarów, które to wartości są wskazane na fakturach wystawionych przez obie strony transakcji.

Zgodnie z przepisami nie ma znaczenia, w jakiej formie został otrzymany przychód – pieniężnej, czy w naturze. Liczy się jego wartość. Przychodem podatkowym jest więc wartość wykonanego świadczenia w naturze.

W przypadku barteru przychód powstaje w dniu wydania towaru lub wykonania usługi (nie później niż w dniu wystawienia faktury). Jednocześnie wraz z przychodem pojawia się koszt związany z jednoczesnym zakupem usługi lub towaru, co jest warunkiem zaistnienia transakcji barterowej – 2 jednoczesne transakcje o tej samej wartości.

Ta właśnie zasada, że wartości przedmiotów wymiany barterowej są takie same, sprawia że transakcja barterowa zazwyczaj jest neutralna podatkowo. Nie musi tak jednak być – może się zdarzyć, że któraś ze strona nie będzie mogła uwzględnić w kosztach danej usługi lub towaru. W takiej sytuacji pojawi się konieczność zapłaty podatku dochodowego.

Transakcja barterowa a VAT

Barter podlega opodatkowaniu również jeśli chodzi o podatek VAT. Jest on rozliczany według ogólnych przepisów, a podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa towaru bądź usługi. Na fakturze wystawionej przez każdą ze stron transakcji powinna znaleźć się informacja o wysokości podatku VAT.

Nawet jeśli przedmioty transakcji mają taką samą wartość, wymiana barterowa nie musi być neutralna podatkowo pod względem VAT – wystarczy, aby wymieniane towary czy usługi miały różne stawki podatku VAT lub aby jedna ze stron była z VAT-u zwolniona.

Podsumowanie

Pomimo specyficznej formy rozliczenia, transakcje barterowe podlegają ścisłym regulacjom podatkowym, wymagając dokładnego rozliczenia, szczególnej uwagi przy wycenie oraz przestrzegania przepisów dotyczących podatków dochodowych i VAT.